Συστατικά σαπουνιών

[dimitris]

Μετά από μια συζήτηση που είχαμε για ένα σαπούνι, είπα να παραθέσω την εμπειρία που έχω αποκτήσει μέχρι τώρα για τα σαπούνια ξυρίσματος.

Το σαπούνι είναι προϊόν μιας χημικής αντίδρασης: λίπος + καυστική ουσία = σαπούνι και νερό.
Το λίπος μπορεί να είναι φυτικό (π.χ. ελαιόλαδο, λάδι καρύδας, καστορέλαιο, βούτυρο καριτέ) ή ζωικό (tallow, λαρδί κτλ).
Η καυστική ουσία μπορεί να είναι καυστική σόδα (NaOH ή καυστικό νάτριο) ή ποτάσσα (ΚΟΗ ή καυστικό κάλιο). Η διαφορά των δυο αυτών ουσιών είναι που δίνουν πολύ διαφορετικές ιδιότητες στο σαπούνι.

(Υπάρχει και άλλη μέθοδος για να φτιάξεις σαπούνι γλυκερίνης, το λεγόμενο melt and pour αλλά δεν θα το περιγράψουμε εδώ).

Ας ξεκινήσουμε πρακτικά: θα αναλύσουμε τα συστατικά του Crabtree & Evelyn West Indian Lime.

Τα συστατικά του είναι:
Sodium Palmate, Potassium Stearate, Sodium Cocoate, Sodium Stearate, Water, Potassium Cocoate, Glycerin, Fragrance, Citrus Hystrix Leaf Extract, Ginger Root Extract, Vetiveria Zazanoides Root Oil, Bisabolol Tocopheryl Acetate, PEG-40 Hydrogenated Castor Oil, Sodium Chloide, Tetrasodium EDTA, Tetrasodium Etidronate, Calcium Carbonate, Benzyl Salicylate, Limonene, Linalool, Hexyl Cinnamal, Alpha-Isomethyl Ionone, Eugenol, Sodium Benzoate, Potassium Sorbate, Titanium Dioxide CI 77891, Iron Oxides CI 77492, Iron Oxides CI 77491.


Sodium Palmate = Φοινικέλαιο σαπωνοποιημένο με καυστική σόδα
Potassium Stearate = Φοινικέλαιο σαπωνοποιημένο με ποτάσσα
Sodium Cocoate = Βούτυρο κακάο σαπωνοποιημένο με καυστική σόδα
Sodium Stearate = Στεαρικό οξύ σαπωνοποιημένο με καυστική σόδα
Potassium Cocoate = Βούτυρο κακάο σαπωνοποιημένο με ποτάσσα
Και διάφορα άλλα.

Εδώ βλέπουμε ένα σαπούνι με κύρια συστατικά το φοινικέλαιο, βούτυρο κακάο και στεαρικό οξύ κυρίως. Ο σαπωνοποιός έχει χρησιμοποιήσει και καυστική σόδα και ποτάσσα για να πάρει τις καλύτερες ιδιότητες και από τα δυο:
Η ποτάσσα δίνει πλούσιο αφρό αλλά φτιάχνει μαλακό σαπούνι.
Η καυστική σόδα δίνει σκληρό σαπούνι, αλλά δυσκολεύει τον αφρό.
Είναι σύνηθες να χρησιμοποιείται ποτάσσα σαν η βασική καυστική ουσία και λιγότερη καυστική σόδα για να γίνεται πιο σκληρό το σαπούνι.

Γενικά το φοινικέλαιο είναι μια ουσία που έχει διχάσει τους σαπωνοποιούς. Μερικοί δεν το χρησιμοποιούν καν διότι στην Ασία κόβουν ολόκληρα δάση για να το παράγουν. Είναι όμως πάμφθηνο και για αυτό το λόγο πολλές εταιρίες (Penhaligons, Floris, AOS κτλ) γύρισαν από το tallow στα veggie σαπούνια.

Καταλαβαίνω ότι μπορεί να είναι αρκετός ο όγκος πληροφοριών. Αν έχετε ερωτήσεις, γράψτε τις εδώ και ευχαρίστως θα τις απαντήσω.

ΥΓ. Αυτά είναι ένα από τα "μυστικά" της παραγωγής σαπουνιού ξυρίσματος. Υπάρχουν και πολλά άλλα, πιο τεχνικά και λεπτομερή και πρέπει να τα ανακαλύψεις μόνος σου. Για αυτό θα δείτε ότι στα ξένα φόρουμ κανείς δεν δίνει τις συνταγές του!

[yiannischris]

Ευχαριστώ Δημήτρη για την ανάλυση και εγώ έχω το West Indian LIme τηε C&E και όντως δεν κάνει τον αφρό που κάνει το Nomad.
Το Sienna και το Sandalwood δεν τα έχω ανοίξει ακόμη για να δω τις ιδιοτητές τους.
Όσον αφορά τα σαπούνια θυμάμαι μικρός είχα δει να φτιάχνουν με παλιό ελαιόλαδο και καυστική ποτάσσα σε καζάνι με φωτιά.
Θα ρωτήσω και θα σου πω την συνταγή,αν την θυμούνται ακόμη.

[dimitris]

Γιάννη έχω ρωτήσει αρκετές γιαγιάδες και μου έχουν πει διάφορα. Φτιάχνανε σαπούνια μόνο όταν είχε πανσέληνο, χρησιμοποιούσαν ότι λάδι είχε μείνει ή τηγανόλαδα και βάζανε ποτάσσα που είχανε φτιάξει από στάχτη.
Και βέβαια χωρίς ζυγαριές και προστασίες. Όλα με το μάτι και επίσης δεν πετύχαιναν πάντα και δεν ήταν ποτέ το ίδιο το αποτέλεσμα!

[iogi]

Potassium Stearate = Φοινικέλαιο σαπωνοποιημένο με ποτάσσα

:thnx Δημήτρη για τις πληροφορίες!
Μόνο μια μικρή παρατήρηση: αυτό λογικά πρέπει να είναι στεαρικό οξύ και όχι φοινικέλαιο.

[dimitris]

Μου ξέφυγε! Παρακαλώ τους mods να το διορθώσουν.
Αν και με την ευκαιρία, τα περισσότερα στεαρικά οξέα που κυκλοφορούν είναι παράγωγα του φοινικέλαιου.