Δυστυχώς τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά,για να είναι αστεία,μιλάμε για βιβλία γλώσσας,που αποτελούν για τον μικρό μαθητή ενσάρκωση της κοινωνίας στην οποία το σχολείο τον οδηγεί (όπως και ο δάσκαλος).
Με τα νέα βιβλία «Γλώσσας» του δημοτικού έχουμε για πρώτη φορά στην ιστορία την υποχώρηση του λογοτεχνικού κειμένου κατά 40%,την σχεδόν εξαφάνιση του άφθαστου δημοτικού μας τραγουδιού,και την εισαγωγή νέων κειμενικών ειδών,όπως: συνταγές μαγειρικής,μικρές αγγελίες,διαφημίσεις,αφίσες,οδηγίες χρήσεως καφετιέρας-κλιματιστικού,άρθρα από εφημερίδες και περιοδικά,κείμενα από το διαδίκτυο,αποσπάσματα αστρολογίας του ...
Ένας πραγματικός ορυμαγδός συνονθυλευματικής υφής κειμένων,με αποτέλεσμα τελειώνοντας η διδακτική ώρα της «Γλώσσας»,ο δάσκαλος να αναρωτιέται περίλυπος «τι δίδαξα τώρα» και ο μαθητής «τι έμαθα τώρα».
Τα κείμενα στις περισσότερες περιπτώσεις είναι για «χαβαλέ»,παρά για βιωματική προσέγγιση και γλωσσική καλλιέργεια,τα περισσότερα αποτελούν προπαιδεία καταναλωτισμού,αποιεροποιούν αξίες διαχρονικές,βάλλουν τεχνηέντως κατά του αξεπέραστου πολιτισμού μας. Στα δημοτικά μας τραγούδια και δή στα νανουρίσματα,για να μιλήσω για το συγκεκριμένο παράδειγμα,σύμφωνα με τον μεγάλο μας λαογράφο Νικόλαο Πολίτη
«αποτυπώνεται ακραιφνής και ακίβδηλος ο εθνικός μας χαρακτήρας εγκατοπρίζουν πιστώς και τελείως τον βίον και τα ήθη,τα συναισθήματα και την διανὀησιν του ελληνικού λαού και εξωραΐζοντα διά του ποιητικού διακόσμου,αναζωπυρούν τάς αναμνήσεις των εθνικών περιπετειών»
(Ν.Πολίτη «δημοτικά τραγούδια»,σελ.7,εκδ.Καλοκάθη)
Το δημοτικό τραγούδι «αναζωπυρεί» την μνήμη,την εθνική μνήμη,συντηρεί,όπως έλεγε ο Σολωμός,
το εθνικό φρόνημα.
Έχουμε θαυμάσια νανουρίσματα,με τα οποία,όχι μόνο αποκοίμιζαν,αλλά και παιδαγωγούσαν οι μανάδες τα παιδιά τους.
Διαμάντια αειλαμπή του λαού μας αυτά τα ποιήματα,«στη γλώσσα που διαβάζουνε/οι αγράμματοι κι αγιάζουνε»(Ελύτης).
Θα μπορούσαν τα "σαΐνια" που έγραψαν το Ανθολόγιο να ζητήσουν από τους μαθητές να βρούν παραδοσιακά νανουρίσματα,να διαβαστούν στην τάξη,να συγκινηθούν τα παιδιά,να ακούσουν πως
«ο καθείς μας χρεωστεί βοήθεια να δίνει/είς τα σχολειά,στις εκκλησίες και στα ορφανεμένα»,όπως ωραιότατα τελειώνει νανούρισμα από την περιοχή της Χίου.
Γελοιότητες του τύπου «νανούρισμα για χταπόδια»,«οδηγίες χρήσεως καφετιέρας»και λοιπές αξιοθρήνητες ανοησίες,όχι μόνο υποτιμούν την νοημοσύνη δασκάλων και μαθητών,αλλά καθιστούν το γλωσσικό μάθημα νωχελικό,άνευρο,άνοστο,αποτυχημένο.
Τιποτολογίες
Σε απόγνωση και οι δάσκαλοι με όλες αυτές τις βαθυστόχαστες τιποτολογίες,«νανούρισμα για χταπόδια»,η αναγωγή της αποχαύνωσης σε παιδαγωγική μέθοδο,λες και στόχος του σχολείου είναι να διασκεδάσει τα παιδιά,να παίζει τον ίδιο ρόλο που έχει η τηλεόραση στη μέση του σαλονιού: μια παρέλαση εικόνων από τις οποίες δεν βγαίνει κανένα νόημα.
Ίσως υπερβάλω,αλλά έχω την αίσθηση πως το ελληνικό σχολείο,τα βιβλία ειδικότερα,τα διατρέχει ένα μίσος για το παρελθόν μας.
Περιφρονούν «αναφανδόν ό,τι παλαιόν,ό,τι εγχώριον,ὀ,τι ελληνικόν»,όπως θα έλεγε ο Παπαδιαμάντης.
Ό,τι δεν έχει πρόσφατη ημερομηνία,καθίσταται ύποπτο. Ύποπτα τα κείμενα που προβάλουν πρότυπα θάρρους,ηρωισμού και αυταπάρνησης. Επικίνδυνα τα μαθήματα που φωτίζουν την προσφορά της Εκκλησίας στην διατήρηση του Γένους.
Προγραμμένοι οι παλιοί μας λογοτέχνες,οι μάστορες του λόγου,περιφρονημένη η δημοτική μας ποίηση,τα αριστουργήματα της πονεμένης Ρωμιοσύνης. Τα ίδια και στην γλώσσα μας.
«Όλα γίνονται στην Ελλάδα σά να μας κινεί ένα θανάσιμο μίσος για τη λαλιά μας. Στα χρόνια μας,πρέπει να μην το ξεχνάμε,το ζήτημα δεν είναι πια αν θα γράφουμε καθαρεύουσα ή δημοτική. Το τραγικό ζήτημα είναι αν θα γράφουμε ή όχι ελληνικά» Θα πει ο Σεφέρης.
Ίσως είναι καιρός,να καταλάβουν όλοι αυτοί «οι τροπαιούχοι του άδειου λόγου»,πως μια πραγματική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση,δεν συμμένει μόνο προσαρμογή στα σύγχρονα δεδομένα-που κανείς δεν μπαίνει στον κόπο να μας τα εξηγήσει-αλλά και επιστροφή στα καθ'ημάς,που μόρφωσαν γενιές Ελλήνων και δεν αστόχησαν.
Γιατί
«το δέντρο μεγαλώνει από τα κλαδιά του,αλλά και από τις ρίζες του».
