Men's Only

Ένα από τα βιβλία που διαβάζω αυτό τον καιρό είναι μια έδοση του Σοφούλειου 14ου Γυμνασίου Θεσσαλονίκης με τίτλο "Οι παλιές οι γειτονιές". Είναι μια συγγραφική προσπάθεια του 14ου Γυμνασίου Θεσσαλονίκης, που γράφουν και εκδίδουν ένα βιβλίο με διαφορετικό θέμα κάθε φορά.

Το σύγγραμμα πραγματεύεται αναμνήσεις παλαιοτέρων από τις γειτονιές της Θεσσαλονίκης των δεκαετιών του ’50 και του ’60, περιγράφει τα ήθη και τα έθιμα της εποχής, την δομή της κοινωνίας των χρόνων εκείνων, στιγμές από την καθημερινότητα, τις σπουδές και την διασκέδαση των ανθρώπων. Ένα μεγάλο κομμάτι είναι αφιερωμένο σε κάποια επαγγέλματα επιλεκτικά και στάθηκα ιδιαίτερα σε εκείνο των κουρείων, που μου έκανε εντύπωση. Παραθέτω παρακάτω ένα απόσπασμα, με αρκετή νοσταλγία (οι λίγο μεγαλύτεροι θα πρόλαβαν ασφαλώς μπαρμπέρικα που υπήρχαν έως και την δεκαετία του ’80).

"Κουρέας


Οι άντρες ήταν συνήθως αξύριστοι. Ξυριζόντανε το πολύ δυο φορές την εβδομάδα, οι πιο πολλοί στα κουρεία και οι λίγοι, μόνοι τους, στο σπίτι.

Δεν υπήρχε ούτε ένας κουρέας, που να μην κοίταζε έξω, στο δρόμο και στα αντικρινά σπίτια, όσο ακόνιζε στο πετσί το ξυράφι του. Το ίδιο συνέβαινε και όταν ανοιγόκλεινε στα κούφια και ταχύτατα το ψαλίδι του στον αέρα, ανάμεσα σε δυο κανονικές ψαλιδιές στα μαλλιά. Αυτή η συνήθεια επέτρεπε στους μπαρμπέρηδες να παρακολουθούν τα συμβαίνοντα στην γειτονιά και να είναι πλήρως ενημερωμένοι. Έτσι εμπλούτιζαν τη φλυαρία τους με διάφορα ενδιαφέροντα γεγονότα τω περιοίκων, όταν σε κάθιζαν ακίνητο και απροστάτευτο στην πολυθρόνα.

Στο ξύρισμα δεν υπήρχαν διακρίσεις. Όλοι οι πελάτες ξυριζόντανε με το ίδιο πινέλο και το ξυράφι ήταν ένα και μοναδικό. Του ’κανε, όμως, ο κουρέας μια αστραπιαία απολύμανση: το βουτούσε για ένα δέκατο του δευτερολέπτου στο βάζο με το γαλάζιο οινόπνευμα, πιστεύοντας ότι έτσι σκοτώνονταν αυθωρεί όλα ανεξαιρέτως τα μικρόβια.

Η σαπουνάδα στα συνοικιακά κουρεία γινότανε με τριμμένο, πράσινο σαπούνι, παρασκευασμένο στο ρεντέ από την κυρά του κουρέα. Τα καλά κουρεία είχαν άσπρο σαπούνι ή "μοσχοσάπουνο Ερμής" και πάνω σ’ αυτό έτριβαν το κοινόχρηστο πινέλο, βουτηγμένο στο ζεστό νερό από την τσαγιέρα και στραγγισμένο στο δάπεδο με τα δάχτυλα του κουρέα.

Γενικά, οι καλφάδες είχαν σε απόλυτη περιφρόνηση τα μικρόβια και τα’ αντιμετώπιζαν σαν να μην υπήρχαν.

Μετά το ξύρισμα άρχιζε η πολυτέλεια: αφού σου πασαλείβανε τα μάγουλα και το λαιμό με βαριά, μυρωδάτη, αραιωμένη με νερό, κολώνια τριαντάφυλλο, την επιλεγόμενη "πατσουλί", σου άπλωναν με τις δυο τους παλάμες κρέμα προσώπου, από ένα πατικωμένο σωληνάριο. Ασυγχώρητη χλιδή, θα μου πεις, που σπάνιζε στα κουρεία της γειτονιάς, όπου η περιποίηση του δέρματος περιοριζότανε σε επάλειψη οινοπνεύματος και σε πουντράρισμα με αραιωμένη πούντρα-ταλκ. Όλοι οι φρεσκοξυρισμένοι τότε, ήταν ελαφρώς πουντραρισμένοι…".

Καταπληκτικό απόσπασμα!
...και εμείς βράζουμε τα ξυραφια και τα μουλιαζουμε στα απολυμαντικα!

Ωραίο Αντώνη!

Πολύ ωραίο απόσπασμα!

Antonis έγραψε:Οι άντρες ήταν συνήθως αξύριστοι. Ξυριζόντανε το πολύ δυο φορές την εβδομάδα, οι πιο πολλοί στα κουρεία και οι λίγοι, μόνοι τους, στο σπίτι.

Το απόσπασμα αυτό δείχνει πως ίσως δεν είναι ακριβής η γενικευμένη πεποίθηση που ακούγεται συχνά στο φόρουμ "οι παλιοί άντρες ήταν περιποιημένοι και ξυρισμένοι και οι σημερινοί κυκλοφορούν όλοι αξύριστοι". Και τότε η αξυρισιά μπορεί να μην ήταν της μόδας αλλά ήταν καθημερινότητα. δεν ήταν ποτέ οι μελαχρινοί άντρες clean face αμερικάνοι αστοί των '50s.

Harry έγραψε:...και εμείς βράζουμε τα ξυραφια και τα μουλιαζουμε στα απολυμαντικα!

Γι' αυτό φαντάζομαι Χάρη εμείς έχουμε προσδόκιμο τα 85 κι εκείνη την εποχή τα 60. :bigsmilie

Φαντάζομαι ότι οι αστοί, οι άνθρωποι που ζούσαν κυρίως σε πόλεις και ήταν υπάλληλοι (δημόσιοι ή ιδιωτικοί) ή ασκούσαν διάφορα εμπορικά επαγγέλματα, λίγο έως πολύ ήταν ξυρισμένοι και περιποιημένοι. Οι άνθρωποι που δούλευαν κατά μόνας, πχ γεωργοί, κτηνοτρόφοι ή εργάζονταν σε χώρους όπου δεν απαιτούνταν ιδιαίτερη περιποίηση, προφανώς ήταν αξύριστοι και ακαλλώπιστοι.

Η διαφορά είναι ότι στην σημερινή εποχή, το να είναι κανείς ξυρισμένος, δεν επιβάλλεται σχεδόν πουθενά ως κάποια υποχρέωση, εργασιακή ή κοινωνική όπως παλαιότερα. Εννοώ ότι παλαιότερα, ήταν σχεδόν αδιανόητο ένας δημόσιος υπάλληλος να είναι αξύριστος, ή ένας γιατρός ή δικηγόρος, λόγω και επαγγέλματος αλλά και κοινωνικών ηθών, διότι ήταν και ένας άτυπος διαχωρισμός της μέσης και ανώτερης οικονομικής τάξης από τα χαμηλότερα οικονομικά στρώματα.

Υπό αυτό το πρίσμα, για μένα η παρατήρηση του Αλέξη έχει μια βάση, αλλά η αλήθεια βρίσκεται κάπου στην μέση. Ναι, δεν ήταν όλοι καλοξυρισμένοι όπως ίσως να θεωρούμε, ιδίως στα χωριά, αλλά η περιποίηση και το ξύρισμα δεν ήταν τόσο απαξιωμένο όπως έχει καταντήσει σήμερα, ήταν σε πολύ περίοπτη θέση, ιδίως στις πόλεις.

Το να είσαι ξυρισμένος και περιποιημένος γενικότερα σήμερα, έχει νομίζω να κάνει με το τι ζητάει ο καθένας από τον εαυτό του. Όλοι όσοι βρισκόμαστε εδώ, θεωρώ ότι είχαμε το μικρόβιο και απλά βρήκε τρόπο να εξωτερικευτεί, δεν υπάρχει άλλη εξήγηση του αν αφήσει κάποιος την ευκολία ενός αφρού και ενός mach3 με συνολικό χρόνο ξυρίσματος 5' και να σπαταλάει χρόνο μεγαλύτερο των 30' και χρήμα σε εξοπλισμούς. Για μένα πάντως, με άνοιξε άλλους ορίζοντες, ανακάλυψα πολλά πράγματα που απαξιούσα να ασχοληθώ παλαιότερα και σίγουρα δεν υπάρχει επιστροφή.

Θα συμφωνήσω με τον Αντώνη. Και οι δυο οι παππούδες μου, που είχαν δουλεια γραφείου (καθηγητής ο ένας και αρχιτέκτονας ο άλλος) δεν μπορούσαν να διανοηθούν ότι θα βγουν έξω χωρίς να ξυριστούν ή χωρίς γραβάτα και σακάκι, με εξέρεση βέβαια το καλοκαίρι.
Η σημερινή χαλαρότητα (μαζι με πολλά άλλα...) ήρθε μετά τα μέσα του '70 και κυρίως το '80.

Εγώ απλώς τόνισα ότι το ξύρισμα δεν ήταν απαραίτητα ίδιον του παλιού-κλασικού άντρα. Το grooming ως τρόπος ζωής εκφραζόταν κυρίως από την αστική τάξη , όπως ανέφερε και ο Αντώνης και ίσως δεν εξέφραζε τη συνολική εικόνα του άντρα την εποχή εκείνη. Χωρίς να θέλω να βγω offtopic απλώς με αφορμή το απόσπασμα του Αντώνη που περιέγραφε μία εποχή, αυτό που δεν καταλαβαίνω είναι αυτό που λέει ο Χάρης περι χαλαρότητος (και άλλων πολλών ????) που επήλθαν μετά το '70-'80. Αξύριστοι άντρες υπήρχαν πάντα, άλλοι όμως ήταν και είναι περιποιημένοι αξύριστοι και άλλοι τελείως απεριποίητοι - η περιποίηση και η επιθυμία για περιποίηση (ανεξαρτήτως οικονομικής ή κοινωνικής θέσης) ξεχωρίζει στο μυαλό μου τουλάχιστον τον κλασικό άντρα από το συνοθύλευμα του wannabe μετροσέξουαλ ψευτο-μπρουτάλ σημερινού, όχι το μήκος των γενιών και των μαλλιών.

Οι κανόνες του φόρουμ (και σωστά) δεν επιτρέπουν περαιτέρω ανάλυση...
Πάντως ούτε με 'σένα να θα διαφωνήσω Αλέξη. Μάλλον σήμερα δεν έχω όρεξη για κόντρες!